Diplomati sllovak Miroslav Lajçak, tha se rruga evropiane e Malit të Zi nuk varet nga faktorë të tretë dhe se duhet vetëm të shmangim autogolin. Ai theksoi gjithashtu se vendet që përfitojnë nga momenti i ri-zgjimit të entuziazmit në BE për të mirëpritur anëtarët e rinj do të kenë përfitime të mëdha për të ardhmen.
“Pesë vjet më parë, çështja e shtimit të anëtarëve të rinj në Bashkimin Evropian (BE) ishte fjalë për fjalë tabu, ndërsa sot është një gjë normale. Megjithatë, nuk është politika ajo që do të vendosë se në cilin vend do të hyjë – janë reformat”, tha politikani dhe diplomati sllovak Miroslav Lajçak.
Ai dje në Fakultetin Juridik të Universitetit të Malit të Zi mbajti një ligjëratë me temën “Aderimi i Malit të Zi në Bashkimin Evropian – sfidat dhe mundësitë”, ku mblodhi një numër i konsiderueshëm i përfaqësuesve të trupit diplomatik, profesorë dhe studentë.
Anëtarësimi në BE nuk është një akt humanitar
“Vendet e Ballkanit Perëndimor janë në faza të ndryshme të procesit të anëtarësimit dhe secili vlerësohet sipas rezultateve të tij. Nuk ka logjikë në Mal të Zi që të presin të tjerët, as kush po e kërkon”, tha Lajçak.
Sipas tij, gjëja më e mirë që Mali i Zi mund të bëjë për rajonin është të hyjë në BE dhe t’u tregojë të tjerëve se është e mundur.
“Gjithashtu, për t’i treguar BE-së se mund të kontribuojë në funksionimin e Unionit. Anëtarësimi juaj nuk është një akt humanitar, por duhet të ndihmojë BE-në të bëhet më e fortë dhe më efikase”, tha Lajçak.
Ai po ashtu thotë se nuk sheh pengesa për Malin e Zi.
“Nëse nuk shënoni vetë gola. Ju nuk vareni nga disa faktorë të tretë, dmth. nga vendet e tjera si Serbia dhe Kosova duhet të normalizojnë marrëdhëniet”, theksoi diplomati sllovak.
Nuk është mirë të lidheni me afate
Duke komentuar deklaratat e zyrtarëve malazezë se Mali i Zi do të anëtarësohet në Union më vonë deri në fund të kësaj dekade, Lajçak tha se është i kujdesshëm për afatet.
“Nuk është mirë të lidhemi me afate”. Megjithatë, nëse më pyesni mua si dikë që e njeh procesin, Mali i Zi ka mundësi të anëtarësohet në vitin 2028 dhe absolutisht në vitin 2030”, nënvizoi ai.
Megjithatë, ai shtoi se 2028-ën e sheh si një motivim pozitiv mbi të gjitha.
“Nuk ka kaluar 50 vjet. Është tani. Kur politikanët shohin që kjo mund të ndodhë gjatë mandatit të tyre, atëherë ata kanë një motiv krejtësisht tjetër. Unë jam kundër që Evropa të bëjë një premtim sepse është jorealist, por në këtë rast shoh se është i dobishëm dhe pozitiv dhe i mundshëm”, tha Lajçak.
Ai beson se në Mal të Zi ka një eufori pozitive pro-evropiane.
“IBAR, që shpresoj të jetë pozitiv, nuk është fundi i historisë, por një hap i rëndësishëm. Por atëherë duhet të vazhdojmë dhe të shkojmë në mbylljen e kapitullit. Mos e humbisni këtë mundësi historike sepse e ardhmja nuk do të vijë edhe për pesë vjet ose kurrë. Askush nuk mund ta dijë këtë sot”, tha Lajçak.
Historia evropiane është ajo kryesore në Ballkan
Ai theksoi se ato vende që përfitojnë nga momenti historik i ri-zgjimit të entuziazmit në BE për të pranuar anëtarë të rinj do të kenë përfitime të mëdha për të ardhmen.
“Historia evropiane është historia kryesore në Ballkan”. Ju nuk mund ta imagjinoni jetën tuaj pa para, standarde dhe rregulla evropiane. Ajo tashmë po ndodh. Me këtë Evropa tregon se Ballkanin e sheh si anëtarët e saj të ardhshëm, sepse ne përpiqemi të prezantojmë standardet tona në këtë fushë”, tha Lajçak.
Ai gjithashtu theksoi se duhet një hap vendimtar që të mos qëndrojmë në gjysmë të rrugës.
“Dhe prandaj jini të vetëdijshëm dhe të lumtur që rruga juaj evropiane varet vetëm nga ju dhe nga askush tjetër”. Kjo duhet të përdoret”, tha Lajçak.
BE-ja është projekti më i suksesshëm i integrimit në planet
I pyetur nga studentët nëse anëtarësimi i Malit të Zi në BE do të çonte në një proces të përshpejtuar të emigrimit të popullsisë më të re dhe të aftë për punë, diplomati sllovak tha se nuk do t’i frikësohej atij procesi sepse “është realiteti i jeta e sotme”.
“Dallimi është kur je jashtë apo brenda BE-së, sepse nëse shohin se vendi i tyre po ecën në drejtimin e duhur, njerëzit janë të gatshëm ta ndihmojnë atë në atë rrugë,” beson Lajçak.
Ai përkujtoi se BE-ja ka programe kohezioni qëllimi i të cilave është barazimi i standardeve jetësore dhe ekonomike ndërmjet anëtarëve.
“Mali i Zi do të marrë një shumë të madhe parash nga BE-ja për të rritur standardet ekonomike dhe sociale. Gjithashtu, njerëzit do të vijnë në Mal të Zi si anëtar i BE-së nga shtetet e tjera anëtare ose nga jashtë, sepse është ende një nivel i standardit ligjor”, vuri në dukje Lajçak.
Në fund ai theksoi se “BE është pa dyshim projekti integrues më i suksesshëm në planet”.
“Nuk ka asnjë organizatë tjetër shtetesh që ka arritur një nivel më të lartë të stabilitetit politik, prosperitetit ekonomik dhe mbrojtjes së të drejtave”. Nuk është pa gabime sepse askush nuk është pa gabime, por unë u them të gjithë kritikëve të BE-së – më jepni një alternativë më të mirë. Dhe përgjigja është gjithmonë – heshtje. Sepse nuk ka alternativë më të mirë”, përfundoi diplomati sllovak.
