Një grup aktivistësh ka pretenduar se ka mbledhur dhjetëra miliona këngë nga platforma Spotify dhe se po përgatitet t’i publikojë ato në internet, duke ngritur shqetësime serioze për shkeljen e të drejtave të autorit dhe përdorimin e mundshëm të këtij materiali për zhvillimin e inteligjencës artificiale (IA).
Grupi, i quajtur Anna’s Archive, deklaroi se ka grumbulluar rreth 86 milionë skedarë muzikorë dhe 256 milionë rreshta meta të dhënash, përfshirë emrat e artistëve dhe albumeve. Spotify, e cila ka mbi 100 milionë këngë në platformën e saj dhe më shumë se 700 milionë përdorues në mbarë botën, konfirmoi se rrjedhja e pretenduar nuk përfshin të gjithë inventarin e saj.
Kompania me seli në Stokholm bëri të ditur se ka identifikuar dhe çaktivizuar llogari të paligjshme që përdoreshin për mbledhje të paautorizuar të të dhënave. Sipas Spotify-t, një hetim i brendshëm ka zbuluar se një palë e tretë ka mbledhur meta të dhëna publike dhe ka përdorur metoda të paligjshme për të anashkaluar sistemet e menaxhimit të të drejtave digjitale (DRM), duke aksesuar një pjesë të skedarëve audio.
Spotify theksoi se, sipas vlerësimeve të saj, muzika e marrë nga Anna’s Archive nuk është publikuar ende. Ndërkohë, grupi aktivist, i njohur edhe për shpërndarjen e lidhjeve drejt librave të piratuar, deklaroi se synon të krijojë një “arkiv ruajtjeje” për muzikën, të cilin e paraqet si një përpjekje për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore globale. Sipas tyre, skedarët përfaqësojnë rreth 99.6% të muzikës së dëgjuar nga përdoruesit e Spotify dhe pritet të shpërndahen përmes torrenteve.
Ekspertët paralajmërojnë se një rrjedhje e tillë mund të shfrytëzohet nga kompanitë e inteligjencës artificiale. Kompozitori dhe aktivisti për të drejtat e autorit, Ed Newton-Rex, tha se është shumë e mundshme që muzika e marrë në mënyrë të paligjshme të përdoret për trajnimin e modeleve të IA-së, duke shtuar se qeveritë duhet të kërkojnë transparencë mbi të dhënat e trajnimit që përdorin këto kompani.
Anna’s Archive lidhet gjithashtu me LibGen, një arkiv online librash të piratuar, i cili është përmendur më herët në procese gjyqësore si burim i përdorur për trajnimin e modeleve të inteligjencës artificiale. Sipas dokumenteve gjyqësore amerikane, drejtues të kompanive të mëdha teknologjike kanë miratuar përdorimin e këtyre të dhënave pavarësisht dyshimeve për shkelje të të drejtave të autorit.
Debati mbi të drejtat e autorit dhe inteligjencën artificiale është intensifikuar ndjeshëm vitet e fundit. Artistë, autorë dhe krijues po përballen me kompani të IA-së që trajnojnë modele mbi sasi të mëdha të dhënash, shpesh pa leje. Në Mbretërinë e Bashkuar, komuniteti krijues ka protestuar kundër propozimeve që do t’u lejonin kompanive të IA-së të përdorin vepra të mbrojtura nga të drejtat e autorit, përveç rasteve kur autorët shprehin qartazi kundërshtimin e tyre.
Qeveria britanike ka deklaruar se ende nuk ka një konsensus të qartë për këtë çështje dhe është zotuar të paraqesë propozime konkrete për politikën e inteligjencës artificiale dhe të drejtat e autorit deri në mars të vitit të ardhshëm. Ndërkohë, rasti i Spotify-t dhe Anna’s Archive pritet të mbetet në qendër të vëmendjes globale si një shembull i përplasjeve mes teknologjisë, ligjit dhe krijimtarisë artistike./KultPlus.com
