Tre shkencëtarë nga universitetet amerikane fituan Çmimin Nobel në Fizikë për vitin 2025 për punën e tyre në mekanikën kuantike.
John Clarke, Michel Devoret dhe John Martinis do të ndajnë çmimin “për zbulimin e tunelizimit kuantik mekanik makroskopik dhe të kuantizimit të energjisë në një qark elektrik,” njoftoi të martën në një ceremoni në Stokholm, Suedi, Komiteti Nobel.
Komiteti vlerësoi fituesit për faktin se “kanë treguar se vetitë e çuditshme të botës kuantike mund të bëhen konkrete në një sistem aq të madh sa mund të mbahet në dorë”, shkruan Euronews.
Vitin e kaluar, çmimi iu dha Geoffrey Hinton, i quajtur “Babai i Inteligjencës Artificiale”, dhe John Hopfield, për zbulimet e tyre themelore në mësimin e makinerive, të cilat hapën rrugën për mënyrën se si përdoret sot inteligjenca artificiale.
Mekanika kuantike është shkenca se si sillen materia dhe drita në shkallë atomike dhe subatomike, dhe përdoret për të fuqizuar gjithçka, nga telefonat inteligjentë dhe kompjuterët te lazerët dhe skanerët MRI.
Në vitin 2023, çmimi shkoi për një trio shkencëtarësh evropianë që përdorën lazerët për të kuptuar lëvizjen e shpejtë të elektroneve, të cilat më parë konsideroheshin të pamundura për t’u ndjekur. Çmimi shoqërohet me një shumë monetare prej 11 milionë koronash suedeze (rreth 1 milion dollarë).
