13.8 C
Skopje
Tuesday, October 7, 2025

Evropa merr trenin e parë të pasagjerëve pa shofer

Treni i parë i pasagjerëve pa shofer në linjat hekurudhore të hapura në Evropë ka filluar zyrtarisht të operojë në Republikën Çeke. Ky është një arritje revolucionare që shënon një hap të madh në zbatimin e inteligjencës artificiale (IA) në transportin hekurudhor, raporton Deutsche Welle.

Treni autonom i quajtur Edita, i zhvilluar nga kompania e teknologjisë AŽD Praha (shkurt për Automatizace železniční dopravy Praha), përdor kamera, skanerë lazer dhe algoritme të avancuara të inteligjencës artificiale për të njohur pengesat dhe për të drejtuar në mënyrë të sigurt trenin.

 

Ndryshe nga trenat e mëparshëm autonomë që operonin në sisteme të mbyllura si metroja, Edita operon në kushte reale, duke reaguar ndaj ndryshimeve të motit, kafshëve dhe situatave të paparashikuara në shina.

Teknologjia bazohet në Sistemin Evropian të Kontrollit të Trenave (ETCS) dhe projekti mbështetet nga Bashkimi Evropian. Më shumë se 8 milionë euro janë investuar në zhvillimin e saj dhe treni aktualisht qarkullon fundjavën e parë të çdo muaji, me plane për të zgjeruar orarin pas përfundimit të fazës së testimit.

Makina dhe minibusë pa shofer

Le të kujtojmë se ky nuk është rasti i parë i shfaqjes së një automjeti pa shofer, përkundrazi. Në Kroaci, ndërtimi i fabrikës së parë të prodhimit për makina autonome filloi në fillim të këtij viti. Kjo fabrikë do të prodhojë Vern, një robot-taksi elektrike autonome, e emëruar sipas shkrimtarit të famshëm francez Jules Verne.

Punimet e ndërtimit pritet të përfundojnë deri në fund të këtij viti, ndërsa prodhimi është planifikuar të fillojë në vitin 2026.

Kryeqyteti spanjoll gjithashtu ka një argument për transportin autonom. Konkretisht, minibusi i parë elektrik plotësisht autonom i prodhuar në Spanjë filloi së fundmi testimin në zemër të Madridit. Mjeti pa shofer tashmë po transporton pasagjerë përmes parkut të famshëm Casa de Campo dhe ekspertët besojnë se kjo teknologji mund të zgjidhë problemin në rritje të mungesës së shoferëve në të gjithë Evropën.

Që nga 15 shtatori, ky autobus plotësisht elektrik dhe autonom i prodhimit vendas ka qarkulluar nëpër një nga parqet më të mëdha në Madrid, si pjesë e një projekti pilot të realizuar bashkërisht nga Kompania e Transportit Bashkiak (EMT) dhe Qendra Teknologjike për Industrinë Automobilistike të Galicisë (CTAG).

Qëllimi i projektit është të testojë teknologjinë e drejtimit autonom në kushte reale të trafikut.

I lirë, i qetë dhe pa shofer – transporton 12 pasagjerë

Minibusi mund të akomodojë deri në 12 pasagjerë dhe operon gjatë ditëve të javës, nga e hëna në të premte, nga ora 12:00 deri në 17:00.

Automjetet autonome si ky minibus mund të jenë përgjigja për mungesën në rritje të shoferëve profesionistë në Evropë. Ndërsa Madridi aktualisht nuk po përballet me këtë sfidë, ekspertët besojnë se teknologjia mund të ndihmojë qytetet që përballen me vështirësi në zona kritike.

“Aktualisht nuk kemi probleme me personelin, por shohim një mundësi për të përmirësuar sigurinë dhe efikasitetin e transportit publik”, thotë Chacon.

Kjo teknologji mund të ndihmojë në të ashtuquajturat pika të nxehta ku këto probleme janë më të theksuara.

Automjetet autonome janë automjete që mund të ngasin pa shofer, duke përdorur sensorë të përparuar, inteligjencë artificiale dhe teknologji të ndryshme për navigim dhe vendimmarrje në trafik. Këto automjete mund të njohin pengesat, shenjat e trafikut, këmbësorët dhe automjete të tjera dhe të reagojnë në kohë reale pa pasur nevojë për ndërhyrje njerëzore.

Lajme të ngjajshme

Lajmet e fundit